+- Devlet Teşvik ve Hibeleri Hakkında Bilgi Paylaşım Platformu (http://forum.tesvikler.net)
+-- Forum: Yatırım Teşvikleri (http://forum.tesvikler.net/forumdisplay.php?fid=10)
+--- Forum: Yatırım Teşvik Belgesi (http://forum.tesvikler.net/forumdisplay.php?fid=11)
+--- Konu Başlığı: Yatırım Teşvik Sistemi Kapsamında Hazine Arazilerinin Yatırımcılara Tahsisi (/showthread.php?tid=26)
Yatırım Teşvik Sistemi Kapsamında Hazine Arazilerinin Yatırımcılara Tahsisi - tesvikler - 02-14-2017
Bu yazıda, istihdam yaratıcı teşvik belgeli yatırımlar için gerçek ve tüzel kişilere, Hazine taşınmazları üzerinde ön izin ve kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin yapılacak işlemlere yönelik yol gösterici açıklamalar yer almaktadır.
Yatırım teşvik sistemi, yatırımların ve istihdamın artırılmasında önemli düzenlemeler barındırmakta olup, yatırımcılara çeşitli destekler sunulmaktadır. Yatırımların büyüklüklerine, yapılacakları sektörlere, yerlerine ve üretilecek mal veya hizmetlere göre uygun olan teşvik uygulaması kapsamında desteklendiği yeni yatırım teşvik sisteminde;
- Yatırım yeri tahsisi
- Gümrük vergisi muafiyeti
- KDV istisnası, KDV iadesi
- Faiz desteği
- Sigorta primi işveren hissesi desteği
- Sigorta primi desteği
- Gelir vergisi stopajı desteği
- Vergi indirimi
Yatırım teşvik belgelerinde, yatırım yeri tahsisinin destek unsuru olarak mutlaka belirtilmesi gerekmekte olup, şayet yoksa bu destek unsurunun teşvik belgesine ilave ettirilmesi sağlanmalıdır.
Yatırım yeri tahsisi teşvikinden; Ekonomi Bakanlığınca (Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü) verilmiş yatırım teşvik belgesi sahibi olan veya yatırımın karakteristik değerlerini içerecek şekilde yatırım yeri tahsis edileceğine ilişkin yazı verilmiş olan gerçek ve tüzel kişiler yararlanabilir.
Yatırımcıya tahsis edilecek taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesis edilmesi veya kullanma izni verilmesiyle ilgili olarak oluşturulan Komisyon, başvuruları değerlendirirken yatırımcının;
- Kayıtlı ve ödenmiş sermayesi dahil mali durumunu,
- Yatırımın gruplandırılan iller ve teşvik edilecek sektörler arasında yer alıp almadığını,
- Yatırımcı tarafından taahhüt edilen yatırım tutarının, Defterdarlık tarafından taşınmaza takdir edilen rayiç değerin tarım, hayvancılık ve eğitim yatırımları için bir, turizm yatırımları için iki, diğer yatırımlar için üç katı olup olmadığını,
- Talep edilen taşınmazın bulunduğu ilçenin mülkî sınırları içinde organize sanayi veya endüstri bölgesi bulunması halinde, bu bölgelerde yer alabilecek yatırımlar için tahsis edilecek boş parsel bulunup bulunmadığını veya yatırımın bu bölgelerde yapılması uygun görülmeyen yatırımlardan olup olmadığını,
- Yatırımın finansmanının ne şekilde yapılacağının beyan edilip edilmediğini,
- Taahhüt edilen yatırımın en az yüzde yirmisini karşılayacak miktarda net özkaynağa sahip olup olmadığını,
- Taahhüt edilen yatırım tutarının on milyon TL’yi aşması halinde fizibilite raporu ve finansman tablosu verilip verilmediğini,
- Talep edilen taşınmazın üzerinde avan projenin uygulanıp uygulanamayacağını,
- Avan projesine göre yapılacak yatırımdaki kapalı ve açık alanlar dikkate alınarak ne kadarlık bir taşınmaza ihtiyaç duyulduğunu,
- Kamu Taşınmazlarının Yatırımlara Tahsisine İlişkin Usul ve Esaslarda belirtilen diğer şartları yerine getirip getirmediğini, İnceleyerek talepleri değerlendirir.
Aynı taşınmaz hakkında ön izin ve kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesisi talep eden birden fazla yatırımcı olması halinde, Komisyonca; özkaynak, yatırım tutarı ve istihdam sayısı açısından her bir yatırımcı ayrı ayrı puanlanmakta, bu puanlama sonucunda toplam olarak en fazla puanı alan yatırımcı tercih edilmektedir. Yapılacak bu puanlamada da eşitlik olması halinde, en fazla istihdam sağlayacak yatırımcı tercih edilir.
Adına Komisyon Kararı Alınan Yatırımcı Lehine Hangi İşlemler Tesis Edilir?
Komisyonca uygun görülen ve Bakanlıkça onaylanan yatırımcıya öncelikle plan ve projelerin hazırlanması ve onaylatılması için 1 (bir) yıl süreli ön izin verilmekte olup, bu süre ihtiyaç duyulması halinde bir yıl daha uzatılabilmektedir. Ön izin süresince bedel alınmamaktadır. Ön izin şartlarını yerine getiren yatırımcı lehine emlak vergi değerleri üzerinden hesaplanacak bedel karşılığında 49 (kırk dokuz) yıl süreli bağımsız ve sürekli nitelikli irtifak hakkı tesis edilecektir. Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunması ve tapuya tescil edilememesi nedeniyle irtifak hakkı tesis edilemeyen taşınmazlar üzerinde ise, taşınmazın emlak vergi değeri üzerinden takdir edilecek bedel karşılığında 49 (kırk dokuz) yıl süreli kullanma izni verilecektir.
İrtifak Hakkı veya Kullanma İzni Bedeli Ne Kadardır?
İlk yıl irtifak hakkı veya kullanma izni bedeli, haritada gösterilen;
- I inci bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde iki buçuğu,
- II nci bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde ikisi,
- III üncü bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde bir buçuğu,
- IV üncü ve V inci bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde biri,
- VI ncı bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde yarımıdır.
İrtifak hakkı tesis edilen veya kullanma izni verilen taşınmazlar üzerindeki yapı ve tesislerin işletilmesinden elde edilen hasılattan, bunların üçüncü kişilere kiralanması dahil pay alınmaz.
İrtifak hakkı ve kullanma izinlerinde, i[i]lk yıl bedeli ile sözleşmeleri gereğince artırılarak tespit edilen ikinci ve üçüncü yıl bedelleri, yüzde yetmiş indirim uygulanarak tahsil edilir.[/i]
Hangi Hallerde İndirimler İptal Edilir ve Ne Şekilde İşlem Yapılır?
Yatırımcı tarafından, mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatırımın en az yüzde ellisinin gerçekleştirilmesine rağmen yatırımın tamamlanmaması veya öngörülen istihdam sayısına yüzde onu aşan oranda uyulmaması halinde, bölgeler itibariyle farklılaştırılarak emlak vergi değeri üzerinden hesaplanmak suretiyle irtifak hakkı veya kullanma izni bedelleri yönünden sağlanan indirimler ile hasılat payı alınmaması suretiyle yapılan indirimler iptal edilerek genel hükümlere göre işlem yapılır ve hasılat payı alınır.
Yatırımcı Üzerinde Yatırım Yaptığı Taşınmazı Satın Alabilir Mi?
Üzerinde irtifak hakkı tesis edilecek taşınmazlar, ön izin verilmesinden itibaren beş yıl içerisinde taahhüt edilen yatırımı tamamlayarak aynı süre içerisinde taşınmazı doğrudan satın almak için başvuruda bulunan hak sahiplerine, ilana çıkılmadan önce irtifak hakkı tesisi amacı da dikkate alınarak taşınmaz için belirlenen rayiç bedelin her yıl Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE – bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında, tarımsal amaçlı sözleşmelerde ise Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE – bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında artırılması suretiyle bulunan değer üzerinden satılabilir.
Ayrıca; yatırımcı, lehine irtifak hakkı tesis edilen taşınmazı, taahhüt ettiği yatırımı tamamladıktan sonra, zemini ile üzerindeki bina ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısmı için belirlenecek rayiç bedel üzerinden doğrudan satın almak için İdareye başvurabilir.
İrtifak Hakkı veya Kullanma İzni Süresinin Sona Ermesi Halinde Yapılacak İşlem Nedir?
İrtifak hakkı ve kullanma izni, sözleşme süresi sonunda biter. Bu durumda; makine, teçhizat ve demirbaşlar hariç diğer yapı ve tesisler Hazineye intikal eder. Bundan dolayı hak lehtarı veya kullanma izni sahibi ile üçüncü kişilerce herhangi bir hak ve talepte bulunulamaz.
Ancak, yatırımcının talep etmesi halinde, üzerindeki yapı ve tesisler dikkate alınmak suretiyle genel hükümlere göre bedeli karşılığında doğrudan irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir.